‘De toekomst van de bouw is prefab’
Het bouwtempo moet omhoog, anders is het onbegonnen werk om de duurzaamheidsdoelstellingen te halen: 1.000 woningen per dag moeten onder het mes om klaargestoomd te worden voor de nieuwe werkelijkheid. Industriële processen en prefab bouwen lijken geen toekomstmuziek meer, maar worden dagelijks uitgevoerd. Commercieel directeur Monique de Vos-Faay vertelt Duurzaam Gebouwd over de kracht van de prefab Kingsize wanden, onder meer toegepast bij het Haerenkwartier in Oosterwolde en Jeruzalem in Nijmegen.
Tekst: Marvin van Kempen, Beeld: Faay
We maken een sprongetje in de tijd, naar het begin van de jaren 70. Er was nog geen grote inzet op duurzaamheid en het gevraagde bouwtempo was niet zo moordend als nu. Toch was dit het moment waarop Faay een prefab wand op de markt bracht. “We onderzochten de bewegingen die de bouwsector al dan niet maakte, maar die wel noodzakelijk waren. We brachten een wand op de markt die biobased was, gemaakt uit onuitputtelijke grondstoffen, industrieel vervaardigd en snel te monteren.” Die eigenschappen waren destijds al vernieuwend: “We werken met een kern van vlasscheven als grondstof. Vroeger werd dit restafval veelal vernietigd, nu wordt het geperst tot stevige plaatmaterialen die wij weer gebruiken in onze panelen. De toepassing ervan in bouwproducten was vernieuwend. Door de wanden fabrieksmatig te vervaardigen, behaalden we tijdswinst, kwamen er minder handen aan te pas en hadden we minder faalkosten.”
Naar projectgestuurde productie
Na de introductie van de eerste scheidingswand, met twee ingebouwde leidingschachten, zette die tendens door. “Het werd mogelijk om meer lichtgewicht en dunnere wanden te realiseren, om uiteindelijk een kostenefficiëntere constructie te maken. Daarnaast zetten we stappen op het vlak van brandveiligheid door steenwol toe te passen en introduceerden we kamer- en woningscheidende wanden.” Naarmate de jaren verstreken werden prefab-oplossingen populairder en kwam er meer aandacht voor de voordelen van de bouwmethodiek. “De Kingsize Faay-wanden vormden een antwoord op verschillende bewegingen in de sector. Planningen in projecten werden nauwer, logistiek complexer en het tekort aan vakmensen steeg. We veranderden van een voorraad- naar een projectgestuurde productie en zetten een machinelijn neer voor onze Kingsize wanden.”
Perfecte match
Sneller en slimmer vormt dan ook het uitgangspunt voor Kingsize, prefab panelen inclusief elektra en leidingwerk. De oplossing lijkt daarmee een perfecte match voor conceptuele nieuwbouw. “Doordat er in een vroeg stadium wordt nagedacht over bijvoorbeeld uitsparingen voor waterleidingen, heb je minder gedoe op de bouwplaats."
"Minder rommel en stofvrij werken, want je hoeft niet meer te frezen voor sleuven of buizen voor contactdozen en er worden minder fouten gemaakt op de bouwplaats. Dat betekent lagere faalkosten.” Het verticaal bouwen, door Faay ook wel ‘One-piece-flow’ genoemd, zorgt ervoor dat woningen binnen één dag wind- en waterdicht zijn.
Bouwsnelheid en kwaliteit
Inmiddels zijn er verschillende projecten opgeleverd waarin de Kingsize een belangrijke rol speelt. Niet alleen om het bouwproces soepel te houden, maar ook om duurzaamheids- en circulariteitswensen in te vullen. Zoals in de wijk Jeruzalem in Nijmegen, waar Dura Vermeer met het concept ‘Blokje Om’ aan de slag is gegaan met sloop-nieuwbouw. Op de bestaande fundering van de woningen worden nu houtskeletbouwwoningen gebouwd. “De bouwsnelheid en kwaliteit is hier van groot belang, want bewoners kunnen tijdens de werkzaamheden hun woning niet in.
Dat tijdsbestek moet zo kort mogelijk worden gehouden om de overlast te beperken. Door in te zetten op de Kingsize en industriële processen doe je het meeste werk vooraf en is het op de bouwplaats een kwestie van elementen in elkaar zetten.”
Vooraf afgestemd
Ook in een wijk van meerdere generaties, het Haerenkwartier in Oosterwolde, vond een versnelling plaats. 115 eengezinswoningen en 11 seniorenwoningen moesten in korte tijd worden gesloopt en weer worden opgebouwd: er waren 35 werkdagen beschikbaar om het werk uit te voeren. “De Kingsize wanden werden op de juiste hoogte en breedtemaat gemaakt, sleuven voor elektriciteits- en waterleidingen en contactdozen waren al ingefreesd. Alles van tevoren afgestemd.” De Vos-Faay krijgt hoorbaar energie van dergelijke projecten en blikt alvast vooruit op de toekomst: “Momenteel onderzoeken we hoe we producten kunnen terugnemen en onderdelen zodanig kunnen verwerken, zodat ze een tweede leven krijgen in de Kingsize wanden. We zetten daarbij natuurlijk in op de hoogste kwaliteit, dus dit verlengen van de levenscyclus van producten en onderdelen is onze volgende uitdaging.”