Kanteling naar multifunctionaliteit met 5-generatiewijk
De moderne gebiedsontwikkelingen worden teveel gestuurd vanuit losse beleidskaders. Leidend in de uitvragen zijn de taakstellingen ten aanzien van sociale huur en middenhuur in combinatie met energieprestatie en duurzaamheidseisen. Samenhang in deze beleidskaders is er vaak niet. Dat kan anders, vinden drie experts van Dura Vermeer Vastgoed, die met een 5-generatiewijk willen bijdragen aan de beantwoording van maatschappelijke opgaves als vergrijzing, gezondheid en duurzaamheid.
Tekst: Marvin van Kempen, Beeld: Dura Vermeer
Toekomstbestendig wonen voor vijf generaties is een visie op sociale duurzaamheid. Een nieuwe mindset over leven in een buurt, anders dan uitleglocaties waar vooral het gezinsleven centraal staat. En anders dan groot-stedelijke gebiedsontwikkelingen waar vooral de jonge stedeling het middelpunt is. Dit zijn wijken waar hooguit twee generaties in kunnen doorgroeien. De 5-generatiewijk heeft als ambitie om jong en oud in één buurt te huisvesten. Hij ontstaat door op kleine korrel een grote mix aan woningtypen, oppervlakten en prijsklasse te combineren.
Zoektocht naar prettige leefomgeving
Aan de wieg van de 5-generatiewijk staan Lieuwe Conradie, verantwoordelijk voor conceptontwikkeling, Rink Drost, verantwoordelijk voor Marketing en Verkoop en directeur Peter Klevering van Dura Vermeer Vastgoed. Zo’n wijk komt niet zomaar tot stand: het is van belang om op zoek te gaan naar diversiteit in woontypologie en een aansluiting maakt met verschillende type bewoners. “Dat doen we met onze productmixen”, verduidelijkt Conradie. “Ieder product sluit aan op een doelgroep en daar proberen we de diversiteit en samenhorigheid mee te creëren. Daarnaast is het essentieel om na te denken over onderdelen als doorstroming en de functionaliteiten die je vastgoed moet vervullen, ook in de toekomst.” Drost vult aan: “Door te zorgen voor flexibiliteit in het woonprogramma blijft de buurt sterk.
De te eenzijdig geprogrammeerde wijken hebben last van een demografische golf. Omdat iedereen er in dezelfde levensfase komt te wonen zijn er eerst veel kinderdagverblijven, dan basisscholen, dan middelbare scholen nodig. Alle voorzieningen zoals winkels en zorg moeten met deze golf meebewegen. Dit leidt vervolgens weer tot ongewenste leegstand en sloop.
Klevering duidt de inzet op de 5-generatiewijk aan de hand van de duurzaamheidsdoelstellingen die geformuleerd staan in het Klimaatakkoord. “Pel je ambities rondom de energietransitie en circulariteit af, dan zie je dat er een zoektocht schuilt naar minder belasting voor mens en milieu. Naar een prettige leefomgeving die ervoor zorgt dat jij en je naasten zich iedere dag goed voelen. In de huidige realiteit zien we vooral buurten die zijn ingericht om één specifieke waarde te leveren. Vaak is het óf wonen, óf werken, onderwijzen of entertainen. De combinatie is nog geen gemeengoed.”
5-generatiewijk voor bestaande voorraad
Een uitdaging die vrijwel overal in Nederland te vinden is, is de renovatieopgave, met nog zo’n 7 miljoen woningen die een verduurzaming nodig hebben. Wijken die op de schop moeten, profiteren in het bijzonder van een 5-generatie aanpak: de buurt is vanaf dat moment blijvend toekomstbestendig. “De 5-generatiewijk is een passend antwoord op de renovatieopgave”, vindt Klevering. “In bestaande gebieden hebben we de doelgroepen in kaart en weten we hoe we waardevolle aanvullingen kunnen maken. Bij die gebiedsontwikkeling behouden we de geschiedenis en de sociale structuur in de wijk en voegen we woningen toe die de samenstelling van de wijk diverser maken.”
Andere bril
Bij wijkvernieuwing en renovatie is het van belang om niet alleen na te denken over ‘het opknappen’, vinden de experts. “Het is vooral: hoe verbeteren we de buurt met grote stappen”, vindt Klevering. “Dat kan betekenen dat je moet verdichten, slopen en iets nieuws moet bouwen, met een andere bril naar een situatie kijken. Het is even wennen aan de gedachte dat je meer moet investeren in gebouwen dan het individuele object rechtvaardigt. Daar moet een mindsetverandering optreden, want ieder gebouw kan en moet een belangrijke bijdrage leveren aan de toekomstbestendigheid en leefbaarheid van het gebied. Zo kan ook de 5-generatiewijk ontstaan en floreren.”