‘In ieder gesprek komt duurzaamheid naar voren’
In de race naar een volledig circulaire gebouwde omgeving nemen leveranciers de verantwoordelijkheid materialen in de kringloop te houden en in te zetten op demontabele gebouwen. Hoe zorgt Forbo voor een versnelling rondom de inzet van hergebruikte materialen in renovatieprojecten? We horen het van Piet Looijen, die enkele trends bemerkt bij bouw en verbouw. Al bijna een decennium werkt Looijen bij de leverancier van vloeroplossingen. Hij weet hoe zijn organisatie inzet op duurzaamheid en circulariteit, met verschillende oplossingen: “We hebben verschillende productgroepen, zoals tapijt dat uit Groot-Brittannië komt en vinyl uit Coevorden en uit Frankrijk. Daarnaast leveren we schoonloopsystemen en Marmoleum vanuit Krommenie en Assendelft, de laatste is onder andere bekend om de duurzaamheidseigenschappen. Laatstgenoemde bestaat uit 97% natuurlijke grondstoffen en is de eerste CO2-neutraal geproduceerde vloer ter wereld.” Deze vloer wordt ingezet in vrijwel elk segment, waaronder retail, kantoren, onderwijs, zorg en openbare gebouwen. “We zien dat onze oplossingen steeds vaker als bewegwijzering dienen en bijdragen aan de beleving van een gebouw. Zonering wordt bijvoorbeeld in kantoren steeds belangrijker en daar spelen wij op in. Ook zijn wij betrokken bij renovatie- en transformatietrajecten, waarbij verduurzaming een belangrijk onderdeel is.” Terugnemen van materialen Die renovatieopgave is onder andere zichtbaar in de kantorenmarkt. Zo liet RVO.nl begin 2021 weten dat 60% van de 100.000 Nederlandse kantoorgebouwen nog niet aan de energie-eisen van 2023 voldoet. In dat jaar moeten alle kantoren Energielabel C dragen. Ook in de andere vastgoedtypes is er werk aan de winkel en dreigt wet- en regelgeving de sector in te halen. “Wij willen een actieve bijdrage leveren een flinke stap verder te zetten dan de ondergrens. Dat doen we onder andere op het gebied van circulariteit, een belangrijk thema. We weten dat we in 2030 de helft minder primaire grondstoffen moeten gebruiken en daarom vormt het inzetten van hergebruikte materialen en het terugnemen van materialen een van onze kernpijlers.”
Rechts: Bij de TU Delft staan duurzaamheid en circulariteit hoog in het vaandel. Het markante gebouw van de Faculteit Elektrotechniek, Wiskunde en Informatica (EWI) ondergaat een grondige renovatie. Forbo Flooring Systems en de TU Delft hebben beiden de ambitie om bij te dragen aan een circulaire economie. Daarom slaan de partijen de handen ineen om de Marmoleum vloeren uit het EWI-gebouw te verwijderen, te vermalen en te hergebruiken in een nieuwe Marmoleum vloer.
Van sloop naar demontage Als een renovatieproject het startschot krijgt na het rondkrijgen van de financiering en de vergunning, kan de verduurzaming beginnen. “Als de vloer eruit wordt gehaald, dan stellen wij eerst de vraag wat er met de materialen gebeurt die vrijkomen. Een trend die wij zien in renovatie, is dat sloop verandert in demontage. Daar zien wij voor ons een belangrijke rolverandering weggelegd, want we willen materialen terugnemen en daar waarde aan toevoegen. Ons advies is dan ook om in een vroeg stadium van het proces na te denken over de demontagemogelijkheden. Zorg dat de verschillende gebouwonderdelen zoveel mogelijk zijn te hergebruiken en los te koppelen. Dat lijkt een open deur, maar de gebouwen die de bouw in het verleden neerzette, lenen zich doorgaans minder niet voor demontage. Dat zie je veranderen in nieuwe (renovatie)projecten en daar hebben wij ook producten voor. Duurzaamheidsbewegingen Dat opdrachtgevers openstaan voor een gesprek over de terugname van materialen, was lange tijd geen gemeengoed. Gelukkig lijkt daar verandering in te komen. “In ieder gesprek komt vandaag de dag in ieder geval duurzaamheid naar voren”, verduidelijkt Looijen. “Daarom zijn er nu twee duurzaamheidsbewegingen zichtbaar: één vanuit onszelf en één vanuit de vraagzijde van de markt. Zo worden we door steeds meer circulaire uitvragen geprikkeld goed na te denken over productieprocessen, afvalreductie en het terugnemen van materialen.” De opdrachtgevers die ‘op kop’ lopen met dergelijke prikkelingen, zijn vooral te vinden in de hoek van de overheid en bedrijven en instellingen met een duidelijke duurzaamheidsvisie. “Zo zien we dat gemeenten voorop lopen met de uitvraag en stellen ook universiteiten een hoge ambitie vast voor het eigen vastgoed. Ook bedrijven die bijvoorbeeld bijzonder talent naar zich toe willen trekken of zich om andere redenen willen profileren op duurzaamheid, hebben goede ideeën over hoe zij hun voetafdruk verkleinen..”
Kennisdeling en samenwerking Daarnaast komt Forbo zelf in beweging voor duurzaamheid en circulariteit. “We zorgen op verschillende manieren dat we het voortouw nemen. Zo stellen we EPD’s op om de impact van onze producten gedurende de gehele levensduur in kaart te brengen. Wij nemen onze verantwoordelijkheid en willen de cirkel rond maken, kennis delen met leveranciers, opdrachtgevers en partners is daarvoor erg belangrijk, want de cirkel rondmaken kan alleen als iedereen meedoet. We willen verantwoordelijk zijn voor het terugnemen van materialen en kennisdelen over waarom je dit als opdrachtgever ook interessant kan vinden. De cirkel rondmaken kan alleen als iedereen meedoet.” Daarom wil Forbo volgens Looijen inzetten op partnerships met partijen die volledige circulariteit dichterbij brengen. “We willen ervoor zorgen dat onze partners meegaan in dit circulaire traject en we gezamenlijk werken aan urgente opgaves. Dat vraagt van ons dat we kennisdelen en deze partijen betrekken bij de stappen die we zetten. Daar blijven we op inzetten.” Een groot aantal partijen in zowel het publieke als private domein maken afspraken met hun leverancier en installateur van vloeren om het snijverlies terug te nemen en te retourneren naar Forbo Flooring. Hiervoor heeft Forbo specifieke containers voor vinyl-producten of voor Marmoleumlinoleum. Dit snijverlies wordt teruggenomen en direct gebruikt in nieuw te produceren vloerbedekking.