Architectuur anno 2020: nieuwbouw Depot Boijmans van Beuningen
De gevel spiegelt de ziel van een stukje Rotterdam, want 360 graden rondom dit gebouw blijft niets verborgen. Een markant bouwwerk, ontworpen door MVRDV, gebouwd door BAM Bouw en Techniek, waarbij Sorba Winterswijk verantwoordelijk is voor de engineering, productie en montage van de spiegelgevel.
Een gebouw waarin bewuste keuzes zijn gemaakt voor bouwproducten om de lucht- en waterafdichting voor een lange duur te waarborgen. In de nieuwbouw Depot Boijmans komen esthetiek en vakmanschap samen. Binnenkort kan iedereen het zelf ervaren. Dan weerspiegelen de 1664 spiegelpanelen aan de gevel van het nieuwe kunstdepot van Boijmans van Beuningen alles in hun omgeving en zal het dak groen kleuren van een bos met 75 berken. Een iconisch gebouw in een stad die toch al bekend staat om haar gedurfde architectuur. Een korte terugblik over de toepassing van de lucht- en waterafdichting van Carlisle® CM Europe (CCM) uit Kampen.
“Dit project is een compleet plaatje voor ons. Wij zijn vanaf het begin betrokken geweest bij het ontstaan van de waterafdichting onder het intensieve groendak en gedurende de bouw bij de luchtafdichting. Carlisle® CM Europe is gevraagd om haar expertise in zowel de luchtafdichting achter de spiegelgevel als onder het groendak. Een mooi resultaat waar we hopelijk lang van mogen genieten”, aldus senior marketing manager Benno Nijenhuis bij CCM.
Open constructie
Zowel de spiegelgevel als het “berkenbos” zijn open structuren, de afdichtingslagen eronder en erachter zorgen er juist voor dat deze componenten optimaal tot uitdrukking kunnen komen. Het ontwerp van MVRDV is een dubbel gekromde bol die bestaat uit prefab betonnen elementen aan de buitenzijde en een dak met twee niveaus. In totaal is er meer dan 6.500 m2 glas gemonteerd, verdeelt over 1.664 spiegelpanelen. Elke “spiegelring” bestaat dus uit 64 panelen verdeelt over 26 lagen.
Omdat dit een open constructie is, is er gekozen voor een PIR isolatie met zwarte cachering, vastgezet met 4 bouten per plaat. Benno Nijenhuis: “Ter voorkoming van branddoorslag zijn alle horizontale en verticale naden tussen de PIR platen afgedicht met onze HARDCAST® FSR40 Butyl tape. Dit is een unieke afdichtingstape, die Brandklasse 2 doorstaat en daarnaast de hoogste classificering voor Rookvorming (S1) en Druppelvorming (D0) heeft. Om geen hemelwater achter de isolatie te krijgen, is tijdens de installatie deze tape na elke werkgang al horizontaal aangebracht. Zo werd tijdelijk de ruimte achter de PIR afgedekt en bij de volgende laag gebruikt om de kieren tussen de platen luchtdicht in te werken.”
Lucht- en gasdicht
Daarnaast zijn er op meerdere plekken in de constructie raam- en deurkozijnen aangebracht. De lucht- en kierafdichting van deze details is met de HERTALAN® EASY STICK GS gerealiseerd. Dit geldt overigens ook voor de vele boutkoppen in het werk. Deze EPDM tape zorgt voor dubbel gecombineerde afdichting met BUTYL en EPDM en is met een Mu-waarde van ca. 170.000 nagenoeg lucht- en gasdicht.
De keuze voor de dakbedekkingsconstructie komt voort uit de eerste gesprekken in 2015 tussen de architect en het platform ‘Leven Op Daken’. Het is een innovatieve oplossing van een aantal fabrikanten voor een gegarandeerde waterafdichting op en rond groendaken. Vanaf deze beginfase heeft MVRDV gekozen voor de RESITRIX® SKW Full bond EPDM-dakbedekking als wortelwerende dakbaan. De volledige opbouw van de dakbedekkingsconstructie is dan ook een bewezen systeem, met name voor opbouwen met intensieve begroeiingen.
De benadering van het project illustreert volgens Nijenhuis hoe optimale verduurzaming eruit kan zien. “Duurzaamheid is in mijn optiek vaak een subjectieve benadering van een wenselijke en milieutechnische bouwmethode. Enerzijds door materialen te gebruiken die circulair of biobased zijn en anderzijds door methodieken toe te passen waarmee levensduur van constructies aanzienlijk langer verlengd worden."
"Ik begrijp persoonlijk nog steeds niet waarom een bouwproduct dat gerecycled kan worden, maar een beperkte levensduur heeft, beter scoort in onze perceptie dan systemen die overstijgend zijn en daarna ook gerecycled worden. Het lijkt wel of het snel recyclen tastbaarder werkt op ons brein.”