‘Gezonde luchtkwaliteit is een vereiste voor kantoormedewerkers’
Vaak zijn mensen zich er niet van bewust hoe ongezond het binnenklimaat in gebouwen is, terwijl we toch 90 procent van onze tijd binnen doorbrengen. De luchtkwaliteit in gebouwen is twee tot vijf keer slechter dan de buitenluchtkwaliteit van een stad als Amsterdam. Een gezond binnenklimaat heeft juist een positief effect op zowel de fysieke als mentale gezondheid van gebouwgebruikers. Hoogste tijd om er meer aandacht aan te besteden.
Tekst: Rob Kragt, CSR Communications en training manager bij Tarkett, Beeld: Tarkett
De ondermaatse binnenlucht in gebouwen is een hoofdbreker, maar hoe ontstaat die slechte kwaliteit nu? Dat komt enerzijds door een ophoping van stoffen, zoals vocht, fijnstof en diverse chemische componenten. Hoe (on-)gezond het klimaat in een gebouw is, hangt af van verschillende factoren. Door BENG of energieneutrale gebouwen wonen en werken we steeds vaker in afgesloten gebouwen met onvoldoende ventilatiemogelijkheden. Het nadeel: er komt onvoldoende frisse lucht naar binnen. De binnenluchtkwaliteit in deze gebouwen kan tot wel honderd keer slechter zijn dan de buitenluchtkwaliteit.
Voor die binnenluchtkwaliteit is nog veel te weinig aandacht. In het Bouwbesluit uit ondertussen 2012 zijn wél voorschriften opgenomen waaraan een bouwwerk moet voldoen (omtrent veiligheid, gezondheid, bruikbaarheid, energiezuinigheid en milieu). Er bestaan echter slechts minimale ventilatie-eisen en er zijn zelfs geen specifieke richtlijnen voor luchtvervuiling en fijnstofconcentraties. Terwijl het belang van een gezond binnenklimaat de afgelopen jaren juist is toegenomen.
Onderzoek gezond binnenklimaat
Sinds bekend is dat het coronavirus zich kan verspreiden via de lucht, is er meer belangstelling voor ventilatie en een gezond binnenklimaat. Terwijl we eigenlijk al tientallen jaren weten dat dit ontzettend belangrijk is. Zo werd in 2016 onderzoek gedaan naar het sick building syndrome tijdens een verhuizing van de Gemeente Venlo.
Resultaten hebben aangetoond dat een slechte luchtkwaliteit de belangrijkste oorzaak is van gezondheidsklachten door eindgebruikers in gebouwen. Meer dan de helft van de sick-building-ziekten worden veroorzaakt of versterkt door een slecht binnenklimaat. Dat mensen steeds bewuster zijn van een goed binnenmilieu blijkt ook uit onderzoek dat is uitgevoerd door Tarkett. Tegenwoordig is de binnenluchtkwaliteit zelfs de grootste zorg van kantoormedewerkers. Voor de coronapandemie was de grootste belemmering de mate van geluid.
Tapijt kan bijdragen aan het verbeteren van het binnenklimaat en de gezondheid van eindgebruikers in gebouwen. Een ouderwetse gedachte is juist dat tapijt luchtvervuilend werkt en stof produceert. Het tegendeel is waar. Inmiddels weten we dat bepaalde tapijten fijnstofdeeltjes in de lucht tot acht keer effectiever reduceren dan bijvoorbeeld een harde vloer. Een volgend positief effect dat bijdraagt aan een gezond binnenklimaat is het dempen van geluid. Tapijt absorbeert omgevingsgeluid en werkt als een geluidsbarrière om geluidsoverdracht te blokkeren.
Vervolgens heeft een gezond binnenklimaat weer een positief effect op zowel de fysieke als de mentale gezondheid van haar gebruikers.
Vereiste voor kantoormedewerkers
Het bewustzijn rondom een gezond binnenklimaat is toegenomen, met name als het gaat om luchtcirculatie. Daarbij is geluidsoverlast op veel kantoren weer toegenomen nu steeds meer werknemers fysiek aanwezig zijn op het werk. Maar hoe werkt dit nu eigenlijk in de praktijk? Veel opdrachtgevers en architecten zijn actief met het verbeteren van het binnenklimaat, ondanks dat er verschillende economische problemen spelen. Er speelt namelijk nóg een grote uitdaging: de krapte op de arbeidsmarkt. Door zowel de zorg van mensen over de binnenluchtkwaliteit als de toenemende last van ‘kantoorherrie’ in combinatie met de war on talent, is een gezond en prettig kantoor momenteel een vereiste.
Het interieur van het hoofdkantoor van Canon is daarom vormgeven door een samenwerking tussen de gebruikers en architecten. M+R interior architecture heeft gebruikgemaakt van 3D-modellen, waarmee de medewerkers hun ideale werkomgeving creëerden. Hans Maréchal, de eigenaar van M+R interior architecture, zegt hierover: “Er is steeds vaker sprake van toenemende geluidsoverlast op de werkvloer, met een verslechterde concentratie tot gevolg. Dit blijkt funest te zijn voor de productiviteit van de werknemers. Geluidsoverlast is niet de enige cruciale factor. Ook de binnenluchtkwaliteit is van belang. Om die redenen is er gekozen voor de DESSO AirMaster tapijttegel van Tarkett voor het Canon-hoofdkantoor, zodat we een positieve bijdrage kunnen leveren aan de concentratie en het welzijn van medewerkers.”
Project: Canon Production Printing HQ, Venlo
Gebouweigenaar/opdrachtgever: Canon Production Printing
Ontwerp: M+R interior architecture bna bni
Fotografie: Studio de Winter en Norbert van Onna