Hoe versnellen we naar een klimaatneutraal Nederland?
Hoog oplopende energierekeningen zorgen voor vernieuwde belangstelling voor de energietransitie en de versnelling ervan. Welke routes slaan we in om energie- en CO2-neutraal te worden en hebben alle betrokkenen de diverse oplossingsrichtingen goed in beeld? Wilco Henzen van LG Air Solution praat ons bij over hoe de markt er op dit moment uitziet en wat er volgens hem moet veranderen.
Tekst: Marvin van Kempen, Beeld: LG Air Solution
We spreken Henzen op een moment van topdrukte bij het leveren van klimaatoplossingen. “Je kunt wel stellen dat we onze handen vol hebben om de doelstellingen van het Klimaatakkoord in te vullen”, trapt hij af. “Wil je nu een warmtepomp aanschaffen, dan sta je waarschijnlijk in de rij, want de vraag ernaar is geëxplodeerd. De hogere energierekeningen spelen daar zeker een rol bij, maar het besef dringt ook door dat we aan de slag moeten met verduurzaming en moeten inspelen op klimaatverandering.”
Niet alleen de beperkte beschikbaarheid van materialen zorgt voor een wachtlijst voor de lucht-water warmtepompen die LG Air Solutions levert. “We zien dat de agenda van gerenommeerde installateurs vol zit. Dat kan ertoe leiden dat de kwaliteit onder druk komt te staan. Als de eindklant dan gaat rondkijken, komt hij wellicht uit bij een partij die onvoldoende kennis heeft om een warmtepomp te installeren.” Het Centercon-college in Rotterdam, waar trainingen plaatsvinden over onder andere het installeren van warmtepompen, vijzelt die kennis op. “De trainingszalen zitten vol en we willen ervoor zorgen dat de eindgebruiker kan rekenen op de hoge kwaliteit die hij gewend is van ons en de installateurs. De huidige situatie verlangt van ons én van de markt om duidelijk te zijn over de gewenste kwaliteit en de rust te bewaren.”
Van het gas af kan altijd
Om de transitie naar een all-electric samenleving sneller in beeld te brengen, is daarnaast heldere communicatie over de mogelijke oplossingsrichtingen essentieel. “Er zijn veel mogelijkheden, waaronder de all-electric route, de hybride oplossingen en warmtenetten. Bewoners en Verenigingen van Eigenaren (VvE) zien soms door de bomen het bos niet meer en vragen zich af welke keuzes ze moeten maken.” Henzen vindt het dan ook van belang om als branche een duidelijk verhaal naar de markt te brengen. “Alle woningen in Nederland kunnen van het gas af. Of je nu een oud kasteel hebt of een nieuwbouwwoning, het is altijd mogelijk. Maar met de één maak je geen efficiëntieslag in de energierekening als je geen integrale maatregelen treft.”
Welke woningen zijn het meest geschikt voor de volledig elektrische aanpak? Volgens Henzen zijn dat in ieder geval woningen die na 1995 zijn gebouwd. “Die kunnen eigenlijk zonder veel maatregelen van het gas af met een warmtepomp. Maar ook ouder vastgoed kun je een warme jas aantrekken. Zorg voor goede ventilatie en zet dan de volgende stap in je installatievoorzieningen. Eindgebruikers kiezen er steeds vaker zelf voor om duurzaamheidsstappen te zetten, onder meer omdat het wordt gestimuleerd met subsidies [zoals ISDE+, red.].” Voor woningcorporaties lijkt een belangrijke rol weggelegd om snel meters te maken in de transitie: ze hebben gezamenlijk 2,4 miljoen woningen in beheer en krijgen meer financiële ruimte door het afschaffen van de verhuurdersheffing. “Als de warmtepomp een te grote stap is, kan een warmtepompboiler een tussenoptie zijn.”
Het alternatief: hybride
Dat hybride pad wordt onder andere vanuit de overheid gestimuleerd door subsidies die vanaf 2022 van start gaan. “Dankzij een samenwerking met Alutherm kan LG Air Solutions een hybride oplossing leveren voor grotere gebouwen. Je gaat dan niet helemaal van het gas af, maar gebruikt het gas dan nog spaarzaam. De initiële investering en de besparing kan oplopen tot 50% van de energiekosten. Het kan een aantrekkelijk alternatief zijn voor bijvoorbeeld een VvE of een woningcorporatie, als ze nú stappen willen zetten in de energietransitie, maar de investeringskosten voor all-electric oplossingen te hoog zijn.”
Duidelijke, toegankelijke taal
De bewoner is een belangrijke belanghebbende om tempo te maken in die transitie. Toch krijgt die soms niet de aandacht die hij verdient: “Dat proberen we bijvoorbeeld met de Klimaatmissie in Amersfoort te veranderen door uitleg te geven. Niet in moeilijke en technische taal, maar beter toegankelijke. Er spelen bij bewoners verder ook wat vooroordelen als je het hebt over verduurzamen.”
Hoe klinkt ‘ie?
Ze vragen zich onder andere af of het veranderen van de installatie financieel haalbaar is en hoe een warmtepomp eigenlijk klinkt. “We proberen onder andere verschillende opties te geven met verschillende kostenplaatjes. Daarnaast hebben we een app ontwikkeld om meer inzicht te krijgen in de geluidsproductie en hoe je dat ervaart. Zo kom je erachter welk geluid een warmtepomp produceert en wat de gevolgen zijn als je een warmtepomp op een specifieke plek plaatst. Ook daar zien we weer een belangrijke uitdaging voor installerende partijen: om de correcte installatieopstelling te bepalen en duidelijk te zijn over de verschillende verduurzamingsopties. Hoe duidelijker we als sector zijn, hoe sneller het gaat.”