Maatschappelijke ontwikkelingen versnellen innovaties installatiemarkt
Naast de energietransitie stellen ook de maatschappelijke ontwikkelingen steeds hogere eisen aan onze apparatuur voor verwarming, ventilatie en koeling. Steeds meer mensen, bewoners én corporaties, worden hierdoor geprikkeld om hun keuzes aan te scherpen. Ook de markt speelt daar op in, zoals Mitsubishi Electric bewijst met een reeks van innovaties voor woningbouwtoepassingen.
Tekst: Ysbrand Visser
De nieuwste ontwikkelingen op het gebied van warmtepompen bespreken we met Erwin Tuijtel, adjunct-directeur bij Alklima, leverancier van het merk Mitsubishi Electric. Dit merk begon ooit met het aanbieden van een warmtepomp voor verwarming en warm tapwater. Daar kwam in de loop der tijd koeling bij en daarna ook ventilatie. De lijn van producten wordt nu geïntegreerd aangeboden, geïnstalleerd en ondergebracht op een monitoringsplatform (MELCloud).
Het All-Electric Ready-concept van Mitsubishi Electric biedt bovendien de woningcorporaties de mogelijkheid om de renovatie en verduurzaming van hun portefeuilles niet alleen zinvoller aan te pakken, maar dat vastgoed ook klaar te maken voor een compleet gasloze situatie. Voor Alklima was dat alles het sein om, sinds dit najaar, ook woningbouwcorporaties te laten kennismaken met het gemak van een compleet pakket van één merk.
Erwin Tuijtel (Alklima): “Woningcorporaties kijken nu verder dan het simpel inzetten van een hybride warmtepomp.”
Corporaties
“Wij zien”, begint Tuijtel, “dat woningbouwcorporaties hun woningvoorraad compleet en het liefst seriematig willen verduurzamen. Bovendien wil men de woningen ook kunnen monitoren, zodat de systemen op de juiste manier worden gebruikt. Dat zijn complexe vragen die Mitsubishi Electric in z’n geheel veel beter kan beantwoorden. Het All-Electric Ready-concept hebben we specifiek voor de renovatiebouw ontwikkeld. Die oplossing wijkt af van een klassiek hybride warmtepompsysteem met cv-ketel, dat alleen voor ruimteverwarming zorgt. Wat doe je dan met je tapwater, als het gas werkelijk verdwijnt? Om een woning volledig all-electric te maken, kun je die systemen over het algemeen later niet uitbreiden voor de tapwatervoorziening. Wij denken daarom dat woningcorporaties nu echt verder kijken dan het simpel inzetten van een hybride warmtepomp. Waarschijnlijk hebben ze liever een systeem, dat ze op termijn zeker all-electric kunnen maken.
Onze All-Electric Ready-systemen zorgen nu voor verwarming. Als je op termijn de woning na-isoleert en of het afgiftesysteem aanpast, als dat nodig is, dan is de stap naar all-electric eenvoudig doordat een tapwatervoorziening eenvoudig is te integreren.
Bij een klassieke hybride warmtepomp is deze uitbreiding doorgaans niet mogelijk en dient bij de stap naar all-electric de volledige installatie vervangen te worden. Ook vanuit de circulariteitsgedachte is dit niet wenselijk.”
Sterk groeiende vraag
Natuurlijk heeft ook Alklima te maken met de verhoogde druk op de markt. En dat dankzij:
- een sterk groeiende vraag;
- een verstoring van de logistieke aanvoerlijnen;
- een oorlog die de grondstof- en transportprijzen deed exploderen;
- een nieuwe overheidsmaatregel (hybride warmtepompen 2026) die de vraag verder stimuleert.
Tuijtel gaat verder: “Dat alles zorgt ervoor dat in een markt die toch al oververhit is, nieuwe projecten zomaar zes tot acht maanden moeten wachten. Dat is overigens ook een termijn die goed aansluit bij het ontwikkelen van veel woningbouwprojecten. De Mitsubishi Electric fabrieken in Schotland, Turkije en onze thuishaven Japan zijn nu hun capaciteit aanzienlijk aan het vergroten. De eerste resultaten hiervan worden begin 2023 zichtbaar en de productie wordt begin 2024 verder verhoogd.”
Circulariteit
Het beleid van Mitsubishi Electric ten aanzien van grondstoffen, materialen en circulariteit sluit goed aan bij de vragen hierover van veel woningcorporaties. Tuijtel: “Dat is een topic dat absoluut sterk leeft. Wij geven daaraan mede invulling met onze Environmental Sustainability Vision 2050. Vaak denkt men daarbij louter aan het eindproduct, met bijvoorbeeld ook het ontwerpen voor losmaakbaarheid. Maar het gaat hierbij om de hele keten, waarbij we kijken naar het minder gebruik van materialen, het gebruik van mono-materialen en ook volgende stappen. Zo bezit onze grootste unit van 14 kW nu nog twee ventilatoren, maar dat wordt er één. Dat levert een significante reductie op van de maatvoering en dus van de materialen.”
Plug-and-play
Het installatiegemak voor de installateur wordt ook continu verbetert, aldus Tuijtel. Bijvoorbeeld met slimme, voorgemonteerde koppelingen in plaats van een open-pijpsysteem. Dat scheelt weer handelingen voor de installateur. “Een ander voordeel”, vervolgt Tuijtel, “is het toepassen van geïntegreerde in plaats van losse componenten. Zoals een magnetisch vuilfilter om je leidingen schoon te houden. Dat is vooral ook fijn in de renovatiebouw, waarbij de installateur niet altijd weet of het bestaande leidingtracé schoon is.”
Het gebruik van een warmtepomp wordt door de gebruiker vaak als ingewikkeld gezien, vertelt Tuijtel, en daarom is dat aspect ook aangepakt. “In het gebruiksgemak worden volgende jaar wederom flinke stappen gezet met een nieuwe, verbeterde regelaar. Daardoor wordt het bedieningsgemak voor de eindgebruiker verbeterd en de installateur krijgt meer mogelijkheden om de warmtepomp regeltechnisch af te stemmen op de woning.”
Propaan
Een extra innovatie in de collectie van Mitsubishi Electric wordt gevormd door de nieuwe hogetemperatuur systemen. Eerder was het merk al op dat front actief op basis van CO2 als koudemiddel. De techniek daarachter bleek - uit monitoring van Alklima - niet voldoende aan te sluiten bij de woningbouweisen in Nederland. De nieuwe lijn gebruikt het natuurlijke koudemiddel propaan, dat met een GWP-waarde heeft van 3 (de standaardmaatstaf voor de bijdrage als broeikasgas). Tuijtel: “Het voordeel van propaan is dat je relatief makkelijk een temperatuur van 75 graden mee kunt bereiken. Dat is ideaal voor tapwater, maar ook voor hogetemperatuur afgiftesystemen in met name in de renovatiebouw.”
Mitsubishi Electric 2023
•Uitbreiding All-Electric (Ready)-systemen>Ecodan Eco Inverter, voortaan 3, 4, 6, 8 en 10 kW. >Ecodan Power Inverter, voortaan 6, 8, 10, 12 en 14 kW.
•Nieuw: hogetemperatuur systemen op basis van propaan >Gestart wordt met de capaciteiten 5, 6 en 8,5 kW (in 2024 volgt grotere capaciteit).
Monitoring
Als extra vernieuwing maakt Tuijtel ook nog een upgrade bekend van de interface van het monitoringsplatform MELCloud (begin 2023). Deze online bedieningseenheid, met behulp van een app, zorgt voor het aansturen van de verwarming, airconditioning en ventilatie (met warmteterugwinning). De verbeterde bediening van de apparaten wordt ondersteund door data, zodat ook het verbruik inzichtelijk wordt.
Die gegevens verschijnen vanaf medio 2024 ook in een dashboard voor onderhoudspartijen. Tuijtel: “We zien een steeds grotere vraag naar voorspellend onderhoud. Vandaar dat we de hele cloud-omgeving geschikt maken voor het delen van data met onderhoudspartijen. Een installateur wordt dan proactief geïnformeerd over de staat van de warmtepomp en krijgt bovendien de mogelijkheid om de warmtepomp op afstand verder te analysereen op basis van diverse parameters, zoals compressorfreqenties, fansnelheden, diverse temperaturen, enzovoorts. Met deze informatie kan hij direct de juiste monteur naar de locatie sturen om de storing te voorkomen en of te verhelpen.”
Het laatste nieuwtje wil Tuijtel ook nog wel delen: “Om de warmtepompen in de MELCloud uit te lezen, is er natuurlijk een internetverbinding nodig. Hiervoor is een module ontwikkeld, waarmee onze machines standaard voorzien kunnen worden van een E-sim, een voorgeprogrammeerde simkaart.”
In dit artikel lag de focus op de woningmarkt, maar ook voor de utiliteit heeft Alklima genoeg te melden. Zie: www.alklima.nl.