Tips voor CO₂-reductie door Duurzaam Gebouwd-expert Selina Roskam
1. Breng in kaart hoe je vastgoed er nu uit ziet, inclusief energieverbruik.
2. Bedenk hoe je vastgoed er in de toekomst uit moet zien qua functionaliteit en wellicht ook qua energievoorziening; check de Transitievisie Warmte voor jouw wijk(en).
3. Maak een plan welk vastgoed je gaat verduurzamen en hoe je het vastgoed gaat verduurzamen; dit kan in een portefeuilleroutekaart of Duurzame meerjarenonderhoudsplanning.
4. Zoek uit hoeveel het kost en welk financieel arrangement geschikt is (samen met je financiële afdeling).
5. Geef aan wat de maatschappelijke meerwaarde van je plan is.
6. Zoek een uitvoerder die dit kan door de inkoopstrategie te formuleren (met je inkoopafdeling).
En ga aan de slag!
1. Breng portefeuille in kaart
Breng alle gebouwen overzichtelijk in kaart. Start met de adressen. Soms kun je daar al energielabels bij vinden, via ep-online.nl. Via de basisadministratie van gebouwen (BAG – kadaster) kom je ook al veel te weten, zoals bouwjaar, gebruiksfunctie en oppervlaktes. Pak de energierekeningen erbij en noteer per jaar het gebruik in kWh, m3 en/of GJ.
Met deze getallen kun je je eigen portefeuille al benchmarken door verbruiken te delen door het oppervlak van dat gebouw. Wat valt op? Welke schieten uit? Klopt dat met de openingstijden? Welk type klimaatsysteem kent het gebouw? Past dat bij het energielabel en bij het energiegebruik?
2. Toekomst van het vastgoed
Welke wensen heeft je organisatie rondom vastgoed: uitbreiden of krimpen, moderniseren of andere indeling? Wil je gebouwen aanhouden of slopen? Kun je natuurlijke momenten aanwijzen in de tijd om gebouwen te gaan renoveren?
Natuurlijke momenten mag je niet meer laten liggen! Dat zijn de beste momenten om gebouwen toekomstbestendig te maken en maatregelen te nemen waar je geen spijt van krijgt. Zoals heel goed isoleren, beter ventileren en wellicht anders verwarmen én koelen.
Toekomstbestendig vastgoed is ook klaar voor het energiesysteem in je wijk. Onderzoek de Transitievisie Warmte, indien beschikbaar, en de wijkontwikkelplannen. Kun je ook bijdragen aan de RES door bijvoorbeeld je dakoppervlak beter te benutten voor duurzame energieopwek?
3. Maak een plan
Zet je gebouwen en de natuurlijke momenten in een planning. Past dit qua capaciteit in je organisatie? En kun je wellicht vragen bundelen? Wat kun je tegelijk aanpakken rondom een natuurlijk moment? Hoe maak je dat specifieke gebouw qua duurzaamheid toekomstproef? Kun je andere thema’s misschien meenemen: klimaatadaptief worden of de biodiversiteit vergroten?
Wat doe je tussen de natuurlijke momenten? Kun je met een meerjarenonderhoudsplanning ook duurzame maatregelen nemen? Heb je al gecheckt of de erkende maatregelen genomen zijn? Hoe zorg je dat je altijd in control bent over het energieverbruik? Wat doe je met de uitkomsten van het EBS?
4. Financieel bezien?
Werk samen met je financiële afdeling aan (ook) toekomstbestendige investeringen. Breng in kaart wat het kost, met online tools (grof), maatwerkadviezen (over verduurzaming) of offertes (beperkte geldigheidsduur). Wat kan de organisatie zelf investeren, wat kun je lenen, bij wie en vervolgens terugbetalen? Welke subsidies en financiële regelingen zijn er?
Neem ook je exploitatiekosten mee in je kostenplaatje. Kun je werken met een levensduurbenadering in plaats van terugverdientijden?
5. Maatschappelijke meerwaarde
De maatschappelijke meerwaarde is misschien niet direct in euro’s uit te drukken, maar het zijn vaak wel interessante koppelkansen. Kun je met de verduurzaming van je sportaccommodatie ook meer mensen tot sporten aanzetten; kun je met duurzame verlichting de mensen ook een veiliger gevoel geven; kun je met een groendak de biodiversiteit vergroten?
Pak de Sustainable Development Goals (SDG’s) er eens bij. Kun je met renoveren of duurzaam beheer en onderhoud ook nog bijdragen aan andere doelen? Een leerwerkplek aanbieden of de toegankelijkheid vergroten?
6. Inkopen
Net als bij het financiële plaatje, is het betrekken van de inkoper in je organisatie in een vroeg stadium slim om te doen. Duurzaam inkopen kan op verschillende manieren, innovaties inkopen ook. Of je inkoopproces innovatief uitvoeren. Of je een product of een (energie)dienst inkoopt, maakt nogal verschil in de benadering en de risico’s die je loopt en garanties die je krijgt.
Wil je de renovatie zelf regisseren of geef je die uit handen? En hoe doe je dat tijdens de exploitatiefase? Welk contract past daar het beste bij?
Maatschappelijke instellingen moeten vaak aanbesteden, maar ook ondernemers kunnen best stilstaan bij de partijen die je vindt op de markt en die het beste bij jouw bedrijf passen.
Ga aan de slag!
Iedere kilo CO₂-uitstoot die je nu al bespaart, is belangrijk voor het tegengaan van de klimaatverandering. Bekijk wat je nu al kan doen! Met gedragsverandering van de gebruikers of de professionals kun je wellicht ook al 10 à 20% energie besparen zonder te investeren.