Hoe Heijmans circulariteitsambities concreet maakte met 25 sessies
In de Week van de Circulaire Economie organiseerde Heijmans 25 sessies om kennis te verbreden over deze belangrijke maatschappelijke opgave. De interactieve bijeenkomsten hadden een flinke diversiteit aan onderwerpen: van do’s & don’ts bij circulaire inkoop tot 100% circulair beton en een heuse speeddate voor Matching Materials. We spreken Duurzaam Gebouwd-expert Thijs Huijsmans, tevens senior adviseur circulair bouwen bij Heijmans. Met hem praten we bij over het belang van de sessies en de uitkomsten ervan.
Tekst: Marvin van Kempen
Waarom is de Week van de Circulaire Economie belangrijk voor jullie?
De week is voor ons belangrijk om het thema goed onder de aandacht te krijgen. We gebruiken de tijd om kennis te delen met collega’s over circulair bouwen, omdat het een essentieel onderdeel is van onze strategie. We willen een gezonde leefomgeving creëren en verbeteren, verslimmen en verduurzamen onze activiteiten. De materialentransitie vormt een voorwaarde voor laatstgenoemde pijler, dus zetten we hoog in met onze ambities.
Kun je dat concreet maken?
We willen in 2023 inzetten op 100% circulair bouwen. In dat jaar vieren we ons jubileum en wordt Heijmans 100 jaar. We willen op dat moment een extra stap zetten en een statement maken. Om dit mogelijk te maken is het belangrijk dat onze organisatie circulair denkt en handelt en het thema hoog op de agenda heeft. Daarom hebben we de lat voor het organiseren van sessies in de Week van de Circulaire Economie 2022 hoog gelegd. In een werkgroep met meer dan 20 collega’s zijn we aan de slag gegaan om in totaal 25 sessies met uiteenlopende thema’s op te zetten.
Welke onderwerpen stonden op het programma?
In de sessies werden drie onderwerpen verder uitgewerkt: inzicht in milieuprestaties, toekomstbestendig bouwen en hoogwaardig hergebruik van materialen. Binnen die drie thema’s zijn weer negen onderwerpen te onderscheiden, waar we op inzetten [zie kader, red.]. De diversiteit in sessies was groot: we trapten af met een verhaal over de circulaire businesscase van onze klanten, besteedden aandacht aan circulair beheer en onderhoud en lieten zien hoe je stappen zet in biobased bouwen.
100% Circulair Bouwen aan de hand van negen onderwerpen
Heijmans wil in 2023 voor 100% circulair bouwen. Negen onderwerpen zijn van belang om deze transitie in te zetten: milieuprestatie, licht bouwen, gezonde materialen, losmaakbaarheid, denken in lagen, materialenpaspoort, hergebruik, materialenstroomanalyse en Matching Materials. Ieder onderwerp werd vertegenwoordigd tijdens de sessies die gedurende de Week van de Circulaire Economie werden georganiseerd.
Wie sloten er aan bij de sessies?
Er sloten honderden collega’s van Heijmans aan, waarbij iedere collega zich gemiddeld voor drie sessies inschreef. We nodigden voor een select aantal sessies ook opdrachtgevers uit en vroegen onder andere Duurzaam Gebouwd-expert Jim Teunizen om aan te sluiten bij een rondetafelgesprek. We wilden ervoor zorgen dat er niet alleen de mogelijkheid was om kennis te halen en te brengen, maar ook interactie los te maken.
Wat was je persoonlijke hoogtepunt van de week?
Het bereik onder collega’s en de impact die we maakten. Er was een grote betrokkenheid om over dit belangrijke onderwerp kennis te delen. Ik ben er trots op dat we de inhoud gedetailleerder en diepgaander hebben opgezet dan voorgaande jaren. Het is niet de eerste keer dat we de sessies organiseren voor de Week van de Circulaire Economie, maar de omvang en betrokkenheid is ongekend.
Wat zijn de lessen uit de sessies?
Vanwege de diversiteit van de events hebben we niet één stappenplan of document met do’s & don’ts opgesteld, maar de sessies zijn wel intern te delen en daardoor kun je ook kennis opvragen over onderwerpen die je in eerste instantie minder liggen. Daarnaast blijft onze werkgroep communiceren op de interne kanalen. Vanzelfsprekend zijn er wel nieuwe inzichten waarmee we aan de slag gaan.
Zo hielden we een sessie met medewerkers die vooral op kantoor werken en voor collega’s op de bouwplaats. Het is mooi om te zien dat er consensus is over de circulaire noodzaak. Je ziet dat circulariteit op de bouwplaats ook een groter gespreksonderwerp wordt. Essentieel blijft dat we aan elkaar de goede voorbeelden laten zien. Ontwikkelingen als de inzet op circulair beton en de stappen die we daarin zetten, moeten we met elkaar blijven delen.
We zagen in de gesprekken ook dat er een kanteling ontstaat bij de rollen van verschillende ketenpartners in het bouwproces. Zo ontwerpt de architect niet langer ‘een mooi plaatje’, maar buigt hij zich over een systeem dat dynamisch kan reageren op veranderende omstandigheden. Een leverancier produceert niet alleen oplossingen voor bijvoorbeeld de gebouwschil of het binnenklimaat, maar bekommert zich ook over hoogwaardig hergebruik. En een aannemer denkt niet meer aan stenen stapelen, maar beseft zich dat hij in de toekomst materiaal moet hergebruiken. Daarvoor is noodzakelijk dat we zichtbaar maken welke materialen wanneer beschikbaar komen.
En nu op naar volgend jaar…?
We hebben al ideeën over volgend jaar: we willen een programma opstellen over en met verschillende bouwrollen. Een calculator heeft een andere visie op circulariteit dan bijvoorbeeld een timmerman, en deze rol heeft andere randvoorwaarden om rekening mee te houden. Hoe die belangen met elkaar overeenkomen of van elkaar verschillen, daar willen we aandacht aan besteden. We willen van elkaar leren en die kennis vervolgens breed beschikbaar stellen om samen verder te komen.