Circulair bedrijfsgebouw in Deventer met terugkoopgaranties
De bouw van een circulair bedrijfsgebouw voor Uitgeverij DAVO in Deventer is officieel gestart. Het pand is voor 80% circulair: onder andere de staalconstructie, dakbedekking, sandwichgevels en wand- en vloerisolatie worden met dat uitgangspunt toegepast. Maar ook de installatie en interieuraspecten zijn circulair en demontabel. Aan het einde van de levensduur is het terugnemen van materialen voor leveranciers verplicht.
Tekst: Marvin van Kempen, Beeld: Aan de Stegge Twello
Beeld: Het bedrijfsgebouw van Uitgeverij DAVO brengt innovaties bij elkaar, om te komen tot een toekomstbestendig geheel.
Begin 2020 werd het startschot gegeven van het gebouw op het A1 Bedrijvenpark in Deventer. Metron Vastgoed kwam in contact met DAVO en Aan de Stegge Twello en wilde circulair ontwikkelen als uitgangspunt nemen voor het pand. “We zijn overtuigd van de meerwaarde van circulair bouwen en daarom is dat ons uitgangspunt bij de projecten die wij ontwikkelen”, vertelt Aniek Averesch van Metron Vastgoed. “Zo ook bij het bedrijfspand voor DAVO. We werken al geruime tijd samen met Aan de Stegge Twello, aan gebouwen die op duurzaamheidsvlak hoog scoren.” Dat bevestigt Teun Wesselink van Aan de Stegge Twello: “Om circulariteit handen en voeten te geven, hebben we een ontwikkelgroep die zich bezighoudt met kennisdeling rondom dit onderwerp. Circulair ontwikkelen betekent dat je niet voor een standaard proces gaat, maar hele andere vragen stelt aan je onderaannemers en ketenpartners. Dat kunnen kritische vragen zijn over bijvoorbeeld samenstelling van materialen of het mogelijk demonteren en terugnemen van grondstoffen of producten. Het antwoord daarop is vaak niet kant-en-klaar.”
Markt uitdagen
Tegelijkertijd merkt het duo dat het enthousiasme van de betrokken leveranciers groot is om mee te denken over de meest duurzame oplossing. “We daagden de markt uit”, denkt Averesch terug aan begin 2020, toen de ontwikkeling startte. “Randvoorwaarden die we stelden waren onder andere het op orde hebben en het kunnen overhandigen van een Life Cycle Analysis (LCA) en het garanderen van een terugkoopgarantie. Aan het einde van de levensduur van het gebouw neem je dus als leverancier het product of je materialen terug.” Een scherpe eis, die leveranciers tegelijkertijd de mogelijkheid geeft om zich te onderscheiden op kwaliteit en duurzaamheid. “Door deze uitvraag te formuleren stuur je op kwaliteit”, geeft Wesselink aan. “Een innovator levert immers nooit een product dat hij weer moet terugnemen na verloop van tijd, als hij niet weet wat de kwaliteit en de levenscyclus is. We merkten dan ook dat er veel partijen zijn die overtuigd zijn van hun producten en graag meewerken om het gebouw als materialenbank te gebruiken.”
Het bedrijfspand werd onder andere langs de lat van de MilieuPrestatie Gebouwen (MPG) gehouden.
"Een uitdaging die ik nog wil stellen om circulariteit verder te versnellen, is om ook de financiële voordelen door de terugkoopgaranties aan het licht te brengen voor opdrachtgevers en beleggers.”
Hoewel er in 2030 pas een aanscherping komt naar de ondergrens van 0,5, is het gebouw van DAVO al toekomstbestendig. “We wilden onder de 0,5 uitkomen”, vertelt Averesch verder, “en we kunnen onder andere aanspraak maken op de subsidies rondom de MIA/Vamil, de investeringsaftrek voor het toepassen van milieuvriendelijke technieken.”
Restwaardes bepalen
Met alle maatregelen in het achterhoofd nadert het projectteam de eindstreep, zonder dat ze last lijken te hebben van de huidige gezondheidscrisis. Het team Metron Vastgoed en Circulairstaal werkt bijvoorbeeld nu aan het opzetten van een methodiek om restwaardes van staal te bepalen. “Daarin werken we samen met TNO”, vertelt Averesch. “Essentieel voor de businesscase bij het terugnemen van materialen is het bepalen van je restwaarde. Om die te kunnen bepalen werken we hard aan een oplossing om dit beter inzichtelijk te krijgen. Een uitdaging die ik nog wil stellen om circulariteit verder te versnellen, is om ook de financiële voordelen door de terugkoopgaranties aan het licht te brengen voor opdrachtgevers en beleggers.” Wesselink vindt op zijn beurt dat Nederland nóg betere gebouwen krijgt als er iets verandert in het proces. “Zorg dat je aan de start van het bouwproces laat weten dat je een circulair gebouw wilt en betrek partijen actief in het gedachtegoed. We laten nu in korte tijd zien dat het mogelijk is om allerlei innovaties bij elkaar te brengen tot een toekomstbestendig geheel. Wil je naar honderd procent circulaire gebouwen toe, dan heb je alle tijd en aandacht nodig die je kunt krijgen en is het aan de opdrachtgever om de samenwerking vroeg te starten.”
Circulaire ambities van A1 Bedrijvenpark Deventer
Het A1 Bedrijvenpark Deventer moet één van de groenste bedrijvenparken van Nederland worden. Het park heeft geen aardgasaansluiting, bestaat voor 40% van de in totaal 129 hectare uit water en groen en windmolens langs de A1 wekken duurzame energie op voor de gevestigde panden. Ondernemers komen niet zomaar onder de mantel van het bedrijvenpark: ze worden gestimuleerd om het nieuwe pand te verduurzamen, circulair te maken en natuur inclusief te bouwen. Het park is onderdeel van de Cleantech Regio, een collectie van onder andere gemeenten en ondernemers die al energieneutraal willen zijn in 2030, twintig jaar eerder dan de landelijke standaard.
Projectgegevens
Opdrachtgever : Metron Vastgoed Aannemer: Aan de Stegge Twello Bouwpartners: Hoogeboom Raalte, Heicoop B.V., Bekistingssystemen De Bruin B.V., Zwets Industrievloeren, Bisoton B.V. VBI, Xella Nederland, Van den Brink Staalbouw – Circulairstaal, Aluvo Apeldoorn, Assa Abloy Entrance Systems, Hardeman van Harten B.V., ZND Folietechniek B.V., Van Dalen Installatietechniek B.V.
BIOCOAT: een nieuwe generatie staalconservering
Circulairstaal, het concept van Brink Staalbouw, ontwikkelde een nieuwe generatie staalconservering. BIOCOAT moet de meest milieuvriendelijke vorm van staalcoating in de markt zijn en moet inspelen op de circulariteitsdoelstellingen van bouwend Nederland.
Aniek Averesch, Metron Vastgoed. Beeld: Dianne de Goeijen Fotografie
De aanleiding tot het ontwikkelen van deze coating is de visie van Circulairstaal op het hergebruik van staal. Huidige staalconstructies zijn bij productie vaak behandeld in kleur met een schadelijke natlak. Deze constructies zijn door deze reden vaak lastig herbruikbaar omdat het verwijderen en opnieuw toepassen van de lak een grote milieu-impact met zich meebrengt. “Als staalbouwer kiezen wij bij al onze projecten al voor poedercoaten. Dat is ten opzichte van natlakken al een hele verbetering, maar in het kader van circulariteit kon hier nog wel een schepje bovenop. Het wordt binnenkort voor het eerst toegepast bij Davo te Deventer”, vertelt Averesch.
Vanwege circulaire beweegredenen kan er gekozen worden om constructies in binnen situaties na te behandelen met lijnzaadolie. Lijnzaadolie biedt echter geen bescherming tijdens de bouwfase en verlengt in geringe mate de levensduur van het staal. Circulairstaal slaagde erin om een milieuvriendelijke en herbruikbare coating te ontwikkelen. BIOCOAT is een transparante beschermlaag die door een CO2-arm proces tot stand is gekomen. De coating is een vervanger voor het nabehandelen van staalconstructies met lijnzaadolie. Door zowel een transparante uitstraling als een beschermende functie tijdens de bouwfase, scoort het hoog op herbruikbaarheid.
Aniek Averesch, Metron Vastgoed:
“Veel partijen zijn overtuigd van hun producten en werken graag mee om het gebouw als materialenbank te gebruiken.”
Hogere kwaliteit en langere levensduur
“BIOCOAT is gebruiksvriendelijk, volledig dekkend en toegankelijk voor elk doeleinde van staalconstructies in binnensituaties waarbij de luchtvochtigheid maximaal 40% is”, gaat Averesch verder. ”De transparante look zorgt voor een robuuste, industriële maar ook natuurlijke look. Dat maakt deze toepassing geschikt voor bedrijfshuisvesting, sporthallen, distributiecentra, maar ook voor utiliteitsbouw, zoals kantoren en winkels/winkelcentra.”
Beschikbaarheid
BIOCOAT is exclusief verkrijgbaar bij Circulairstaal en is beschikbaar in de optie transparant mat (ECO10) en transparant glans (ECO20).