Gezond én BENG bouwen
Hoe combineer je duurzaamheid in energie en circulariteit met gezondheid en welzijn? Dat lijkt de grote uitdaging met de BENG-eisen in het achterhoofd, die vanaf 1 januari 2021 gelden voor bouwprojecten. Wij laten Duurzaam Gebouwd-partner Renson aan het woord, over hoe je slim en gezond bouwt, zonder energie weg te gooien.
Ventileren op maat in elke ruimte in huis en alleen wanneer het echt nodig is heeft twee belangrijke voordelen. Allereerst zorgt het voor de best mogelijke binnenluchtkwaliteit, wat normaal gesproken al een essentiële factor is, maar met de huidige gezondheidscrisis nog een extra belang meekrijgt. Daarnaast is vraaggestuurd ventileren goed voor de portemonnee en ondervinden bewoners er geen last van. Sterker nog, ze ervaren het binnenklimaat als prettig en ze hoeven er niets voor te doen.
Zonwering en C+ ventilatie
C+ ventilatie, met natuurlijke toevoer van verse lucht en vraaggestuurde afvoer per ruimte van vervuilde lucht, kan op BENG-vlak in zowel verbruik als comfort naast een klassiek WTW-systeem staan. Daarnaast wordt zonwering ingezet om op natuurlijke manier de binnentemperatuur onder controle te krijgen: dynamische buitenzonwering en passieve nachtkoeling zorgen dat je geen onnodige stroom verbruikt voor airco’s en kunnen samen een daling tot 15° in de binnentemperatuur opleveren. De inbraakwerende raamroosters zorgen er tegelijk voor dat de veiligheid geborgd wordt.
In de praktijk
Dit gedachtegoed werd in de praktijk uitgevoerd, met Fixscreen en Panovista Max doekzonwering bij een strakke nieuwbouwvilla. ‘Veel natuurlijk daglicht in huis’ was het uitgangspunt, maar dan wel met het oog op het vermijden van oververhitting binnenshuis in de zomer en het slim koelen in de nacht. De doekzonwering van Renson zorgt dat de binnentemperatuur draaglijk blijft, ook al is hier sprake van een zuidgerichte gevel met veel glas.
Daar schuilt vanzelfsprekend de uitdaging: bij een volle zon dreigt het bij deze en veel andere nieuwbouwwoningen ondraaglijk warm te worden. De warmte die binnen zit kan bij een goed geïsoleerde moeilijk terug naar buiten. “Er moest dus sowieso zonwering komen”, beseften de eigenaren. “Zonwerende beglazing was een eerste optie, maar daar knapten we op af, uit schrik voor verkleuren en omdat we aan daglicht moesten inboeten.”
Binnentempratuur
De keuze voor Fixscreen buitendoekzonwering van Renson bleek het juiste pad om te bewandelen. “Op zonnige dagen doen we die ’s ochtends voor we naar het werk vertrekken consequent naar beneden. Zo loopt de binnentemperatuur niet te hoog op. Doen we dat niet, dan stijgt het kwik er al snel tot 27 graden Celsius, zelfs in de winter, met de lage zon vol op het glas.” De screens zijn daarmee een schot in de roos, ook omdat je met de wering naar beneden tóch het zicht naar buiten houdt.
Voor de duurzame en gezonde woning werd ook de Panovista Max ingezet, een systeem waarbij de doekzonwering doorloopt over de hoek van een glas-glas op glas hoekraam. Hier komen geen geleiders of kabels aan te pas, die het panoramische zicht belemmeren. De twee doeken van de screen ritsen dicht op de hoek als je ze laat zakken en daardoor is de doekzonwering ook daar bestand tegen de wind.
Niet alleen de zonwering draagt bij aan een gezond en comfortabel binnenklimaat: daar is ook ventilatie een essentiële factor in. Een tweede succescasus laat dit zien. Een Brabantse NoM-woning maakt gebruik van een vraaggestuurde ventilatie-unit: Healthbox 3.0. Deze waakt automatisch en op maat over de best mogelijke binnenluchtkwaliteit.
Constante meting en optimalisering
De unit in de woning in Oss werkt met sensoren en meet continu de binnenluchtkwaliteit, op CO2, vocht en VOC-gehalte. Als er een te hoge waarde wordt gesignaleerd, dan past het toestel het ventilatieniveau automatisch aan. Zo wordt per ruimte in huis de luchtkwaliteit op peil gehouden, zonder energie te verspillen.
Ook de connectiviteit is een belangrijk onderdeel van de oplossing, onder andere van meerwaarde voor de installateur om snel te kunnen schakelen. “Wij kunnen via de webportal bepalen wat de staat van het onderhoud is”, laat Benny Goossens van Kemkens Installatieburo weten. “Daarnaast is het installeren van de Healthbox 3.0 vereenvoudigd, doordat de speciaal ontworpen installateursapp ons stap voor stap begeleidt.”
Tips voor bewoners
Daarnaast kan de bewoner via een eigen gebruikersapp altijd en overal precies zien wat er in de woning gebeurt en wat de kwaliteit is van de binnenlucht. Komt die kwaliteit onder een bepaalde waarde, dan ziet de bewoner dit en ziet hij hoe de Healthbox 3.0 aan de slag gaat om de binnenluchtkwaliteit weer optimaal te krijgen.